کاوش موضوع خزندگان
صفحه اصلی
خزندگان
خَزَندِگان از آبپردهداران هستند. سطح بدن این جانوران از پولک و استخوانپوست پوشیده شده است. در این گونه بدن یا پوشیده از پولک، یا صفحههای استخوانی متنوع است.
خزندگان شناختهشده یعنی لاکپشتها، مارها و سوسمارها، نخستین جانورانی هستند که وقتی نام خزندگان میآید، در ذهن یادآور میشوند. سوسمارها شامل طیف وسیعی از جمله مارمولکهای خانگی، آفتابپرستان، ایگواناها، سوسمارهای دمخاردار، بزمجهایان و گروههای مختلفی از مارمولکان بیدستوپا هستند. برخی جانورشناسان، مارها را هم زیرگروهی از مارمولکهای بیدستوپا قلمداد میکنند. خزندگان امروزی شامل دو گروه دیگر هم میشوند: توآتارا خزندهای با شباهت ظاهری به سوسمارهاست که در نیوزلند زندگی میکند؛ به رغم شباهت ظاهریاش، کالبد درونی تواتارا نشان میدهد بازمانده گروهی متفاوت از مارها و سوسمارهاست. تمساحها نیز گروهی دیگر از خزندگان هستند که نباید آنها را با سوسمارها اشتباه کرد. تمساحها بیشتر از آنکه به سوسمارها و مارها و لاکپشتها شبیه باشند، شباهتهای زیادی با پرندگان دارند.
اسکلت خزندگان کاملاً استخوانی است. قلبشان در اغلب موارد چهارحفرهای با دیوارهٔ ناقص و در برخی موارد مانند تمساحسانان چهارحفرهایِ کامل شده است. از آنجا که آرایه قدیمی «خزندگان» یک گروه فراگیر نیست، در سالهای اخیر کمتر استفاده میشود. طبقهٔ سنتی «خزندگان» (منطقه سبزرنگ در شکل) یک گروه نافراگیر شامل همه آبپردهداران (Amniota) به جز پستانداران و پرندگان است. بر خلاف آن، کلاد آبپردهداران خودش یک گروه فراگیر است.
نیای خزندگان از دوزیستان بهشمار میآیند. خزندگان اولین مهرهدارانی هستند که توانستهاند زندگی در خشکی را بهطور کامل تحمّل نمایند. این موجودات به دلیل داشتن پوشش محکم و صفحات استخوانی بدنی مقاوم دارند و نیاز کمتری به آب پیدا میکنند.
در قلب آنها دهلیزها کامل و در بطنها دیوارهٔ بین آنها اغلب کامل نیست. جنین از چهار پردهٔ درونشامه amnion، برونشامه Chorion، کیسه زرده و آلانتوئیس پوشیده میشود. مارها، مارمولکها، تمساحها، توآتاراها و لاکپشتها همه جزء رده خزندگان هستند. طبقهبندی خزندگان بر اساس حفرههای ناحیهٔ گیجگاهی است که به شکل تاق و کمان هستند. خزندگانی که در جمجمه، خود دو حفره کمانی دارند دوکمانان (دیاپسید) نامیده میشوند. آنهایی که بدون حفره کمانی هستند بیکمانان (آناپسید) و گروهی که یک حفره درهمجوشیده دارند همکمانان (سیناپسید) نام دارند.
خزندگان، همانطور که معمولاً تعریف میشوند، حیواناتی در کلاس Reptilia (/rɛpˈtɪliə/ rep-TIL-ee) هستند، یک گروه پیراتباری که شامل همه سورپسیدها به جز پرندگان است. خزندگان زنده شامل لاکپشتها، تمساحها، مارمولک و مارها و (تواتارا) هستند. از مارس ۲۰۲۲، پایگاه داده خزندگان شامل حدود ۱۱۷۰۰ گونه است. در سیستم طبقهبندی سنتی لینه، پرندگان به عنوان یک طبقه جداگانه از خزندگان در نظر گرفته میشوند. با این حال، کروکودیلها بیشتر از سایر خزندگان زنده با پرندگان مرتبط هستند و بنابراین سیستمهای طبقهبندی کلاسیک مدرن شامل پرندگان درون رپتیلیا میشوند و این اصطلاح را دوباره به عنوان کلاد تعریف میکنند. سایر تعاریف کلادیستی اصطلاح خزنده را بهطور کلی به نفع کلاد Sauropsida کنار میگذارند، که به تمام آمنیوتهایی اشاره دارد که بیشتر با خزندگان مدرن مرتبط هستند تا پستانداران. مطالعه راستههای سنتی خزندگان، که از لحاظ تاریخی با دوزیستان مدرن ترکیب شدهاند، هرپتولوژی نامیده میشود.
اولین خزندگان اولیه شناخته شده حدود ۳۱۲ میلیون سال پیش در دوره کربونیفر منشأ گرفتند و از چهارپایان خزنده مورف پیشرفته که بهطور فزایندهای با زندگی در خشکی سازگار شدند، تکامل یافتند. نخستین اورپتیل شناخته شده ("خزنده واقعی") Hylonomus بود، حیوانی کوچک و ظاهراً شبیه مارمولک. دادههای ژنتیکی و فسیلی استدلال میکنند که دو اصل و نسب بزرگ خزندگان، Archosauromorpha (تمساحها، پرندگان، و خویشاوندان) و Lepidosauromorpha (مارمولکها و خویشاوندان)، نزدیک به پایان دوره پرمین از هم جدا شدند. علاوه بر خزندگان زنده، گروههای متنوع زیادی وجود دارند که در حال حاضر منقرض شدهاند، که در برخی موارد به دلیل رویدادهای انقراض دسته جمعی است. بهطور خاص، رویداد انقراض کرتاسه-پالئوژن، پتروسارها، پلزیوسورها و همه دایناسورهای غیر پرنده را در کنار بسیاری از گونههای کروکودیلیفرمها و اسکوامیتها (مانند موزاسورها) از بین برد. خزندگان نوین غیرپرنده در تمام قارهها به جز قطب جنوب زندگی میکنند.
خزندگان مهرهداران چهارپایان هستند، موجوداتی که یا دارای چهار دست و پا هستند یا مانند مارها از اجداد چهار پا هستند. بر خلاف دوزیستان، خزندگان مرحله لاروی آبزی ندارند. اکثر خزندگان تخمزا هستند، اگرچه چندین گونه از سکوماتها زندهزا هستند، مانند برخی از گونههای آبزی منقرض شده- جنین در مادر رشد میکند و از جفت (غیر پستانداران) استفاده میکند و نه در پوسته تخممرغ. به عنوان آمنیوت، تخم خزندگان توسط غشاهایی برای محافظت و حمل و نقل احاطه شدهاند که آنها را برای تولیدمثل در خشکی تطبیق میدهد. بسیاری از گونههای زندهزا، جنینهای خود را از طریق اشکال مختلف جفت مشابه با پستانداران تغذیه میکنند، و برخی مراقبتهای اولیه را از جوجههای خود انجام میدهند. خزندگان موجود از نظر اندازه از یک مارمولک کوچک به نام Sphaerodactylus ariasae که میتواند تا ۱۷ میلیمتر (۰٫۷ اینچ) رشد کند تا کروکودیل آب شور، Crocodylus porosus، که میتواند به بیش از ۶ متر (۱۹٫۷ فوت) طول و بیش از ۱۰۰۰ کیلوگرم (۱۰۰۰ کیلوگرم) برسد، میرسد. ۲۲۰۰ پوند).... بیشتر در ویکی پدیا